Aanmelding 2023: baarhuisje Berchs Heem
Heemkundevereniging Berchs-Heem uit Berghem heeft het project om het baarhuis in de pastorietuin in die plaats te behouden en op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen ingediend voor de Knippenbergprijs 2023.
Lambert van Hinthum van de heemkundevereniging zet zich samen met andere vrijwilligers in voor dit project.
Het gebouw is ondanks de latere verbouwing nog goed herkenbaar gebleven als een baarhuis, een type gebouw dat na de inwerkingtreden in 1872 van de wet tot voorziening tegen besmettelijke ziekte een verplicht onderdeel moest worden op de diversen begraafplaatsen. Volgens de voorschriften moest een dergelijk gebouw voldoende ruimte bieden aan het opbaren van 5 lijken over een periode van maximaal 36 uur van overledenen die ten gevolge van een besmettelijke ziekte waren overleden, voordat deze mochten worden begraven.
Alle kenmerken van zo’n baarhuisje zijn aanwezig in het Berghems baarhuisje. Meestal werden baarhuisjes zeker in de beginperiode zeer eenvoudig uitgevoerd als een sober bakstenen schuurtje,en mochten niet de prijs van 300 gulden overschrijden,vele bleven daar ver onder.Pas later in de 19e eeuw en vroege 20e eeuw kregen deze gebouwtjes soms uitwendig een meer gedetailleerde uitwerking met nissen boogopeningen en lijstwerk.
Dit eenvoudige gebouwtje bezit met name cultuurhistorische waarde vanwege de vroegere functie als Baarhuis, tot stand gekomen kort na de inwerkingtreding op 4 december 1872 van de wet tot voorziening tegen besmettelijke ziekte (artikel 12). Het huisje werd in de operatie tegelijkertijd met dat van de algemene Begraafplaats op last van de burgemeester van Berghem opgericht zoals in de archiefstukken blijkt. Het Berghems voorbeeld herinnert nog aan de oude situatie rond de kerk van Berghem voordat de nieuwbouw in 1900 werd uitgevoerd, die westelijk van de oude toren kwam te staan, waardoor de begraafplaats moest worden aangepast en een nieuw baarhuis werd gebouwd zuid oostelijk van de kerk nabij de Willibrordusstraat.
Voor meer informatie, klik op: Geschiedenis lijkenhuisjes en baarhuisjes.vagevenster