Een mens is pas vergeten als zijn naam is vergeten. De struikelsteen.

Op zoek naar de geschiedenis van mijn eigen huis stuitte ik op de dramatische geschiedenis van een Joodse familie en een zoon die is vermoord in Auschwitz. In mijn lezing doe ik verslag van mijn zoektocht naar Bertram Polak (1918-1942) en zijn nabestaanden. Langs allerlei wegen kwamen steeds meer puzzelstukjes boven water in de vorm van documenten, foto’s en bovenal persoonlijke herinneringen. Uiteindelijk kwamen dertig familieleden uit de Verenigde Staten, Israël en Nederland samen in Tilburg om de herinnering een plek te geven in de vorm van een struikelsteen voor het ouderlijk huis van Bertram. In mijn lezing en de aansluitende film, gemaakt door de Stichting Verhalis, volgen we mijn zoektocht en proberen we vast te stellen wat het betekent als iemand op – in de woorden van Daniel Mendelsohn – ‘geconfronteerd met de enormiteit van alles wat er is en alles wat er ooit is geweest, de beslissing neemt om nog één keer terug te gaan, een tijdje te wroeten in het puin van het verleden en niet alleen te zien wat er verloren is gegaan, maar ook wat er nog te vinden is.’

Benodigdheden: beamer, scherm, geluid.

e-mail:a.j.a.bijsterveld@tilburguniversity.edu

Prof. Dondersstraat 77

5017 HJ Tilburg

tel. 013-5821905

Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld (Waalre 1962) is historicus en studeerde middeleeuwse geschiedenis aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en de Universiteit van Amsterdam. In 1993 promoveerde hij aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij was werkzaam als onderzoeker en docent aan verscheidene universiteiten in binnen- en buitenland (Luik, Princeton, Leuven, Venetië) en in het voortgezet onderwijs. Sinds 1999 is hij bijzonder hoogleraar Cultuur in Brabant aan Tilburg University, waar hij zich bezighoudt met onderwijs, onderzoek en ondersteuning op het gebied van de lokale en regionale geschiedenis, cultureel erfgoed en identiteit. Daarnaast is hij sinds 2004 universitair hoofddocent bij het Departement Sociologie aan de TiU, in welk kader hij colleges sociaal-culturele en middeleeuwse geschiedenis verzorgt. Hij maakt deel uit van verschillende tijdschrift- en jaarboekredacties en heeft als bestuurslid van verscheidene organisaties een actief aandeel in de organisatie van studiedagen en symposia op het terrein van de regionale geschiedenis en volkscultuur. Als adviseur is hij betrokken bij de beleidsontwikkeling van cultuurhistorische organisaties en instellingen en van provincie en gemeenten.