Gegijzeld maar niet verslagen
Heemkundevereniging De Heerlijkheid Herlaar heeft op 14 maart jl. de deuren voor de expositie in de Beekvlietboerderij niet kunnen openen. openen. De Commissaris van de Koning Wim van de Donk had toegezegd om samen met de laatste nog levende honderdjarige gijzelaar de expositie ‘Gegijzeld aar niet verslagen’ openen. De expositie schetst het leven van de gijzelaars van Sint-Michielsgestel en Haaren (1942-1943).
De expositie is nu digitaal te bezoeken. Wanneer een bezoek aan de voormalige Beekvlietboerderij in Sint-Michielsgestel mogelijk is, is afhankelijk van de corona-maatregelen.
De heemkundevereniging presenteert op (www.gijzelaarskampbeekvliet.nl) de digitale versie, een gedrukte versie verscheen in weekblad De Brug. Op deze manier kan de vereniging de aansprekende verhalen presenteren. .
‘Broederlijk zaten ze tijdens de oorlog bijeen in Sint-Michielsgestel, de bestuurders en intellectuelen van Nederland. Ze hadden het er goed, prettig zelfs- alleen konden ze ieder moment als gijzelaar worden geëxecuteerd.’ (Uit: Andere Tijden, TV)
Deze expositie is een project van de Heemkundevereniging De Heerlijkheid Herlaar, in samenwerking met de Stichting Gedenkplaats Haaren, Stichting Gijzelaars Beekvliet en Haaren en de gemeente Sint-Michielsgestel. Wat doet gijzeling en leven in onvrijheid met een mens? In deze expositie ervaren de bezoekers het dagelijks leven van een gegijzelde, inclusief de voortdurende dreiging en angst, resulterend in de daadwerkelijke executie van acht gijzelaars.
Maquettes en digitale presentaties nemen de bezoekers mee door de grote gebouwen. In de tien ruimtes van de Beekvlietboerderij komen alle aspecten van het dagelijks leven aan de orde. Ook kan de bezoeker buiten in de nog overgebleven tuinen zich op een ‘geruchtenbankje’ verplaatsen in toen.
De expositie besteedt ruim aandacht aan ‘Het Gezicht van Gestel’, het boek van Yve de Vries, met de portretten geschilders door gijzelaar Karel van Veen. Meerdere portretten zijn te zien.
Naast de expositie is ook een cultureel programma samengesteld, gebaseerd op teksten, verhalen, composities uit de gijzelaarsperiode. Voor leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs zijn bij de leeftijdscategorie passende educatieve programma’s beschikbaar. Voor een volledig overzicht van alle activiteiten en aanmelding, zie onze website.
De arrestatie
Op 4 mei 1942, vroeg in de morgen, ging bij honderden Nederlandse mannen de voordeurbel. Er stonden Wehrmacht-soldaten voor de deur. ‘Mitkommen!!’ Snel een koffertje pakken en de overvalwagen, tram of vrachtwagen in. Op de ‘waarom’-vraag kwam geen antwoord. De familie bleef in grote verwarring en grote onrust achter. De mannen waren weg, naar een onbekende bestemming.
Sommigen ontmoetten in de overvalwagen stads-, dorps- of zelfs straatgenoten. Gelukkig: ‘ik ben tenminste niet alleen!’ De vrees was groot naar Duitsland gestuurd te worden, naar de beruchte kampen waarover in Nederland veel geschreven was. Dus probeerde iedereen onderweg te gissen waarheen de rit ging. Vanuit geblindeerde vrachtwagens viel dat niet mee.
Het werd het kleinseminarie Beekvliet in Sint-Michielsgestel. (Peereboom)
Praktische gegevens:
Beekvliet-boerderij: naast Rijksmonument Beekvliet, Seminarielaan 3, 5271 SG Sint-Michielsgestel.
Bezoek: Toegang is gratis, een bijdrage wordt op prijs gesteld. Groepsrondleiding wellicht mogelijk, afhankelijk van de op het moment van bezoek geldende richtlijnen van het RIVM.
Openingstijden: ma-wo-za-zo: 14.00 – 17.00 uur; di-do avonden 1930-21.00 uur.
Op afspraak: www.gijzelaarskampbeekvliet.nl of: info@gijzelaarskampbeekvliet.nl
of tel 06 42620685.
Digitale Expositie: www.gijzelaarskampbeekvliet.nl
Chambrette op de slaapzaal van Beekvliet.
Op de achterwand foto van de refter/eetzaal van Beekvliet.
Foto in de tekst: het gebouwencomplex van klein-seminarie Beekvliet
Foto’s: collectie heemkundevereniging De Heerlijkheid Herlaar
