Mandenmaken en leerlooien in Vlijmen
Zondag 10 november is de expositie ‘Mandenmaken en Leerlooien in Vlijmen’ van heemkundekring Onsenoort weer geopend. De expositie is in de kasteeltoren van Mariënkroon, Abdijlaan 6 in Nieuwkuijk en is geopend van 13.00 tot 17.00 uur. De toegang is gratis en er is voldoende parkeergelegenheid. De traplift van de kasteeltoren is voor bezoekers, die minder goed ter been zijn, een welkome verbetering.
Vroeg in de 20e eeuw ontstond in de regio Vlijmen de mandenmakerij. De export van manden, al of niet gevuld met groenten en fruit, naar Engeland zorgde voor een grote bloei, die in de dertiger jaren van de vorige eeuw een hoogtepunt bereikte met anderhalf miljoen manden per jaar. Er waren toen wel duizend mannen werkzaam in de mandenmakerij. Na de oorlog werden er geen manden voor Engeland meer gemaakt, maar er waren ook steeds minder mandenmakers. De overgebleven mandenmakers gingen zich specialiseren in andere producten of gingen werken met andere materialen, als rotan en bamboe.
Tot 1965 was er in Vlijmen de grote leerlooierij van Van Wagenberg – Festen aan de Wolput, ontstaan op het einde van de 19eeeuw met ambachtelijk looien met run, gedroogde en gemalen eiken schors, als looistof. In de loop der tijd kwamen er extracten, waardoor het looien veel sneller ging en ook de mechanisatie zijn intrede deed. Een omslag kwam er met de ontwikkeling van het chroomlooien waardoor het looiproces nog maar enkele dagen duurde.
Foto’s
Mandenmakers bij in Haarsteeg bij mandenmakerij Van der Loo en Van Heijst, nu een eeuw geleden. Collectie HKK Onsenoort.
De huiden worden in looiputten gehangen met steeds hogere concentratie looistof. Collectie HKK Onsenoort.