Tilburgs voetballeven toen en nu
Voetbalclub Willem II uit Tilburg viert dit najaar het 125-jarig jubileum. Het TijdLab (de Bibliotheek LocHal en Stadsmuseum Tilburg) sluiten hierbij aan en staan daarom in augustus en september in het teken van (Tilburgs) voetbal, toen en nu, en werkt hiervoor samen met Regionaal Archief Tilburg.
In het TijdLab komen de vele Tilburgse voetbalverenigingen uit de geschiedenis van de stad voorbij, met speciale aandacht voor NOAD, LONGA en RKTVV. Op het Stadsbalkon staat een tentoonstelling over de geschiedenis van Willem II. Het TijdLab biedt daarnaast twee lezingen aan in de maand september.
NOAD, LONGA en RKTVV
Het TijdLab is te bezoeken tijdens de openingstijden van de Bibliotheek LocHal op de eerste verdieping. In verschillende vitrines zijn herinneringen te zien aan de drie fusieclubs die in 2017 FC Tilburg vormen, NOAD, LONGA en RKTVV.
NOAD (wat hoogstwaarschijnlijk staat voor Nooit Ophouden Altijd Doorspelen) werd in 1910 opgericht. Een tijdlang behoorde NOAD als club van het betaald voetbal tot de top. In 1928 en 1949 werd NOAD zuidelijk kampioen en streed de club om de nationale titel. Begin jaren ’70 stapte NOAD uit het betaalde voetbal om weer als amateurclub verder te gaan.
TSV LONGA (Tilburgse Sport Vereniging Lichaams Ontwikkeling Na Gedane Arbeid) ontstond in 1920. Waren de eerste leden bankemployés, al snel deden ook kantoorbedienden mee en later zelfs ‘gewone’ werklieden. Het hoogtepunt uit de clubhistorie was het winnen van de nationale beker in 1926. LONGA trad in 1954 toe tot het betaalde voetbal om in 1965 terug te keren naar de amateurs.
In 1917 werd door de Fraters van Tilburg de Rooms-Katholieke Voetbalclub Wilhelmina opgericht. In 1921 werd de naam veranderd in Rooms-Katholieke Tilburgse Voetbal Vereniging (RKTVV). De club speelde vele jaren in de RK Voetbalbond (in tegenstelling tot andere Tilburgse verenigingen die in de ‘neutrale bond’ speelden). RKTVV was altijd een van de grootste Tilburgse voetbalclubs en had Bud Brocken als bekendste lid.
Lezingen
Het TijdLab biedt in september twee lezingen aan, waarin de geschiedenis van voetbal centraal staat. Op 22 september komen Thijs Kemmeren en Astrid de Beer aan het woord over de geschiedenis van de vele voetbalverenigingen die Tilburg rijk was tot aan 1940. Kemmeren doet momenteel promotieonderzoek naar dit onderwerp. Hij studeerde lichamelijke opvoeding en geschiedenis en heeft grote belangstelling voor de sociaal-maatschappelijke geschiedenis van sport. Samen met een team van Regionaal Archief Tilburg werkt hij aan een uitgebreide inventarisatie van de vele voetbalverenigingen die Tilburg heeft gekend en nog steeds kent. De eerste focus ligt op de periode vóór 1940. Later volgt de tijd daarna. Astrid de Beer van Regionaal Archief Tilburg komt aan het woord over deze inventarisatie, waarvan het resultaat in de Wiki Midden-Brabant te zien is.
Op 28 september is er een online lezing door Tessel Middag. Zij is historica en profvoetbalster (44-voudig international). Tessel onderzocht de geschiedenis van het vrouwenvoetbal in Nederland van 1880 tot 1939 en de rol van de vrouw in de samenleving. Haar lezing zal gaan over de geschiedenis van het vrouwenvoetbal waarbij ze een vertaalslag maakt naar het heden. Ook stipt ze onderwerpen aan die te maken hebben met diversiteit en inclusie, bijvoorbeeld homoseksualiteit in de voetbalwereld.
Mantel van 200 voetballen
Bij het TijdLab kun je van dichtbij de mantel bekijken die enige tijd terug de rug van het standbeeld van Willem II sierde op de Heuvel in Tilburg. De mantel is door Bo Broers gemaakt van 200 oude voetballen. Ook kunnen bezoekers aan het TijdLab hun herinneringen aan Tilburgse voetbalverenigingen kwijt op speciale kaarten die in de ruimte komen te hangen. Op het touchscreen ‘blader’ je door de Wiki Midden-Brabant met de vele voetbalverenigingen die daarin zijn opgenomen. Regionaal Archief Tilburg vult de Wiki met alle Tilburgse voetbalverenigingen tot 1940 en werkt hiervoor samen met Thijs Kemmeren en het TijdLab.
Tilburgs voetballeven toen en nu is te bezoeken tijdens openingsuren van de Bibliotheek LocHal (1e verdieping, TijdLab) in augustus en september 2021.
Aanmelden voor de (gratis) online lezingen: Inschrijving via tijdlab@bibliotheekmb.nl. Graag aangeven welke lezing (of allebei) je wilt bijwonen. Voorafgaand aan de bijeenkomst ontvang je per mail de link naar de online Zoom meeting.
Foto boven: R.K.V.V. Sport Staalt Spieren (S.S.S) uit Udenhout (Collectie Regionaal Archief Tilburg 64181)