• Home
  • Brabants Heem
  • Lezingen
  • Agenda
  • Ervaringen delen
  • Vraag en Aanbod
  • Knippenbergprijs
  • Contact

  • Zichtbare voorouders

    Begravingen onder heuvels vanaf de Neandertalers tot in de vroege middeleeuwen

    Neanderthalers zijn de eerste mensen waarvan we weten dat ze hun overledenen begroeven. Ongeveer 60.000 jaar geleden gaven ze hen zelfs bloemen mee in het graf. Dat is sowieso uitzonderlijk want zolang mensen nog rondzwierven als jagers en verzamelaars waren er lange tijd nog geen vaste plekken voor hun dierbaren. We weten meer over begrafenis-praktijken vanaf het moment dat de jagers overgingen op landbouw en veeteelt. In West-Europa is dat ongeveer 7500 jaar geleden.

    Wat als eerste opvalt is dat men de overledenen niet “kwijt” wilde, maar dicht in de buurt wilde houden. En ten tweede dat de plekken waar zij waren bijgezet echte markeringen in het landschap waren. Zo werden er heuvels op de begravingen opgeworpen. De constructie van het graf varieerde naar gelang tijd, regio en voorhanden materialen. In Noord-Nederland waren dat grote zwerfkeien, in Bretagne, Groot-Brittannië en Ierland door het opwerpen van tienduizenden stenen en elders door het opwerpen van zand- of kleilichamen. In de bronstijd werden de graven weer wat kleiner omdat crematies in zwang kwamen. In de ijzertijd komen rijke graven voor. De Romeinen zetten hun crematies vaak bij onder grafheuvels, maar zij kenden ook andere vormen zoals grafpijlers en sarcofagen. In de vijfde eeuw kwamen hier de lijkbegravingen weer terug onder grafheuvels. Met het begraven in kerken en kerkhoven verdwenen niet alleen de grafgiften maar ook de grafheuvels. De nieuwe christelijke tijd was aangebroken. En daarmee een heel ander omgaan met de voorouders.

    Drs. Johan Hendriks (1954), studeerde MO-Geschiedenis (Tilburg) en Archeologie (Amsterdam), was werkzaam aan de lerarenopleiding in Tilburg, als gemeentelijk archeoloog van Dordrecht en als hoofd van het culturele erfgoed in de gemeente Breda. Hij publiceerde over archeologie en geschiedenis, was voorzitter van de Monumentenfederatie Noord-Brabant en de Monumentenprijs Noord-Brabant. Tegenwoordig verzorgt hij o.a. cursussen bij Hovo in Tilburg en Nijmegen, de volksuniversiteit in Geldrop en reizen naar archeologische locaties in binnen- en buitenland.

    Kosten voor de lezing (powerpointpresentatie) bedragen € 150,-, exclusief reiskosten à € 0.20/km.

    Spreker Johan Hendriks, bereikbaar via jpca.hendriks@ziggo.nl

    Geplaatst op: 25 november 2018, door: keesvankempen | Trefwoorden: grafheuvels middeleeuwen neanderthalers Romeinen

    Middeleeuwse archieven bisdom ‘s-Hertogenbosch online

    Romeins museum Tongeren

    Van der stede muere

    De Middeleeuwen vanuit historische bronnen

    Van hoog en paars tot laag en grauw. De pastoors in Noord-Brabant 1400-1750

    logo
    • Home
    • Brabants Heem
    • Lezingen
    • Agenda
    • Ervaringen delen
    • Vraag en Aanbod
    • Knippenbergprijs
    • Contact

    Recente berichten

  • Lezing Ineke Strouken in Schijndel
  • Nieuwe site Land van Cuijk met steun Brabants Heem
  • Nieuwsbrief 1 maart 2023
  • Familiefilms uit dorp Zeeland voor Brabant in Beelden
  • Eindhoven Museum op zoek naar vrijwilligers
  • Jaarverslag Brabants Heem 2022
  • Brabants-Heemfonds, steun voor vernieuwing
  • Jaarverslag NBAG 2022
  • Open Dag Heemschuur Heesch
  • Onderscheidingen gouden Heerlijkheid Oosterhout
  • Menu

  • Home
  • Knippenbergprijs
  • Vraag en Aanbod
  • Brabants Heem
  • Ervaringen delen
  • Agenda
  • Contact


  • Brabants Heem

    De stichting Brabants Heem overkoepelt momenteel 123 Brabantse heemkundekringen met meer dan 33.000 leden. Het bestuur van Brabants Heem en alle aangesloten kringen in Brabant zijn voor 100% vrijwilligersorganisaties. Daarom geeft het bestuur met enthousiasme en overtuiging veel aandacht aan het vrijwilligerswerk.


    Meer over Brabants Heem

    © 2008 - 2023 Brabants Heem | inloggen | ontwerp: Buro Hugo